50) سه راهی سرنوشت ساز (2)

اگر در مورد نقاط قوت و ضعف عمومی مردم ایران سوال شود.

باید گفت: نقاط قوت زیاد دارند ولی نقطه ضعفی دارند که در بین آنها شایع است و همه آن قوت ها را تحت الشعاع خود قرار می دهد و آن "خود شیفتگی" است. با داشتن این ضعف آدمی چنان غرق در خود و ویژگی ها و نیازهای خودش می شود که از اطرافیان و دوست و آشنا و حتی مسئولینی که وظیفه خود را به نحو عالی به انجام می رسانند نیز انتظارات بسیار بالایی دارد بی آنکه خودش توانایی انجام کاری درحدبرآورده کردن نیازهای اولیه زندگی خود را داشته باشد. خود شیفتگی در مرحله پیشرفته تبدیل به شیفتگی در مقابل کسانی می شود که با وعدهایی ناممکن اما محکم این افراد را شیفته خود می کنند و اختیار زندگی آنها را تمام و کمال از آنها گرفته و اوراق سرنوشت آنها را هر طور که بخواهند می نویسند.

ریشه این مشکل اجتماعی خطرناک اما برمی گردد به ریشه های تنومند نظام پدر سالار حاکم بر نهاد خانواده در این کهن دیار که پدر مستبد و مقتدری را تحسین می کرده که خود را صاحب اختیار اعضای خانواده خود می دانسته و عملا استقلال مالی و اجتماعی آنها را بر نمی تافته است و اجازه شکل گیری اعتماد و عزت نفس را به فرزندان خود نمی داده و با این وصف شاهدیم که این پدر مستبد فرزندانی وابسته، ترسو، متوقع و ناتوان در اداره امور زندگی خود ولی متکبر و مغرور را تحویل اجتماع داده است که بارزترین صفت آنها ناتوانی در استفاده از حق اختیار برای تعیین سرنوشت خود و بهره گیری از فرصت های پیش رو برای استقلال و آزادی و پیشرفت است هر چند که در عمل خیلی از پدران آگاه و دانا از این الگوها استفاده نکرده و هم پدری مهربان و هم مربی و مدرس و کاشف استعداد فرزندان خود بوده اند.

اما اثر این کهن الگو های مقتدرگرای چنان قوی بوده که هم اکنون نیز با توجه به تغییرات بنیادین عرفی و فرهنگی حاکم بر جامعه ایران اثرات این خودشیفتگی های شدید نسل گذشته هنوز در خانواده هسته ای به وفور دیده می شود و آنقدر قوی هست که بتوان سکوت و پذیرش فرمان ها و دنباله روی های خانمان بر انداز و وکالت های خطرناک را به جمع کثیری از افراد این اجتماع القا کرد و اراده و اختیار آنها را تصاحب نمود به گونه ای که قادر به ایستادگی و دفاع از حقوق حقه خود نیز نباشند.

حالا این سوال مطرح می شود که ما برای گذر از این خود شیفتگی شایع و عوارض ناشی از آن چه باید بکنیم؟

جواب: برای حل یک مسئله و مشکل بهتر است در ابتدا به عوامل تولید و بازتولید آن نظری بیندازیم و ضمن بررسی راه های مسدود کردن این عوامل به روش های بازپروری و کمک به افرادی که دچار مشکل خودشیفتگی هستند نیز بپردازیم.

وقتی در مراحل اولیه زندگی خصوصا اوایل دوران کودکی به دلایلی چون وسواس، تعصب، ترس ها و یا طرز فکر مغرورانه والدین کودک اجازه و فرصت لازم برای تجربه و خطر کردن و در نتیجه رشد توانایی های خود را نیابد و همواره درترس از تنبیه و توبیخ شدید والدین و اطرافیان و یا در نقطه مقابل آن مورد توجه ویژه و پاداش های بی اساس آنها قرار بگیرد به نوعی توانایی های زیر ساختی و پایه ای در او اجازه رشد نمی یابند و در بزرگ سالی برای جبران آنها در مردان تمایل به قدرت و در زنان تمایل شدید به تجملات و داشتنی های ظاهری شکل گرفته و این افراد هویت و شخصیت خود را بدون آنها هیچ و پوچ فرض می کنند و برای به رخ کشیدن قدرت و شوکت و تجملات خود بیشتر با افرادی با ویژگی های مشابه خود رفت و آمد و تماس برقرار می کنند و با هم به رقابت می پردازند.

دشمنان از دید این افراد کسانی هستند که بی توجه به ویژگی های ظاهری و عاریه ای و ناپایدار به استعدادها و توانایی های خود توجه کرده و به نوعی از درون غنی و پر هستند.

پس اگر می بینید در جامعه ای خودشیفتگان زمام اکثریت امور را در دست گرفته و عالمان و اندیشمندان و اهل علم و عمل را آزار و اذیت کرده و در تنگنا و فشار قرار می دهند و تصمیمات عجیب و غریب می گیرند می توان نتیجه گرفت که در آن جامعه اشکالات و نقص های زیر وجود دارد.

_ نهاد خانواده و نهادهای آموزشی امکان بروز و ظهور استعدادها و استفاده از توانایی افراد را به صورت گسترده ای از بین می برند

_ نهاد دین به عنوان نهادی که وظیفه آن گسترده سازی اصول اخلاقی و انسانی و تفهیم مفاهیمی والا چون عدالت و حق و حقیقت است، درست به وظایف خود عمل نکرده و بدلیل دخالت و ادغام در نهادهای دیگر و اغلب ادغام در نهادهای حکومتی و نظامی از عمل به وظایف خود درمانده شده است

_ شیوه های ایستادگی و مبارزه علیه ظلم و ستم در آن جامعه بسیار فرسوده و نامناسب با نظامات جهان مدرن هستند و راه های قانونی ایستادگی و مقابله علیه " خود شیفتگان" عملا دچار انسداد شده اند

+ نوشته شده در سه شنبه یازدهم بهمن ۱۴۰۱ ساعت 22:12 توسط شب شکن  |